Hải Phòng quê tôi có một phố đường tàu tồn tại cả trăm năm rồi, nhưng tên tuổi của nó từng có thập kỉ gắn liền với “Phố giang hồ Đất Cảng”, “Nghĩa địa chôn người sống”… hãi hùng và ghê rợn. Sau bao nhiêu thăng trầm, cuối cùng thì chúng tôi vẫn có thể lang thang nơi này vào một buổi chiều Tết Độc Lập năm 2019.
Hải Phòng có một tuyến đường sắt duy nhất: Hải Phòng - Hà Nội – Hải phòng, do thực dân Pháp xây dựng từ năm 1902 chạy thẳng vào sân ga giữa lòng thành phố. Cho đến nay, tuyến Hà Nội – Hải Phòng vẫn duy trì đều đặn như vậy với 4 khung giờ tàu chở người chạy trong ngày.
Phố đường tàu là con đường bám theo trục đường ray tàu, hai bên nhà cửa san sát, kéo dài từ ga Hải Phòng, chạy cắt ngang qua các tuyến phố Cầu Đất, Mê Linh, Cát Cụt, Cát Dài, Trần Nguyên Hãn, thẳng lên cầu Quay, rồi song song với trục đường quốc lộ 5 thẳng hướng Hà Nội. Cứ thế, cuộc sống của người dân phố đường tàu gắn liền với âm thanh còi tàu, còi báo hiệu, tiếng tàu chạy ầm ì va đập trên ray đã cả trăm năm nay.
Trải qua bao thăng trầm thời gian, chiến tranh rồi hòa bình, tưởng rằng cuộc sống nơi phố đường tàu sẽ yên bình mà sinh sôi, nhưng không, nơi này lại tiếp tục đối diện với giai đoạn “chiến tranh thời bình” tối tăm và chìm xuống đáy xã hội, đó là khi nó ngập ngụa bóng đêm của tệ nạn ma túy những năm 2000 kéo dài cho đến hơn một thập kỉ. Ngày ấy người ta gọi con phố này là “Phố giang hồ Đất Cảng”, là “Nghĩa địa chôn người sống”... là cái gì đó mà khi nhắc tới thấy “kinh hồn” lắm! Những câu chuyện về dân anh chị xứ đường tàu vẫn lưu truyền lại như những câu chuyện ly kì đầy hãi hùng. Ngày ấy, chẳng ai dám bén mảng đến phố đường tàu ngay cả lúc ban ngày ban mặt.
Giờ đây, sau nhiều năm tranh đấu, con phố đường tàu cũ đã mang một dáng vẻ mới: xanh sạch và yên bình hơn. Câu chuyện về “con phố đen” không còn mấy ai nhắc đến ở hiện tại, người ta đã yên ổn nhìn vào tương lai mà sống, dáng dấp đàn anh, đàn chị đã dạt hết đi đâu không biết, trả lại cho nơi này vẻ bình yên, dễ chịu.
Những chuyến tàu vẫn ngày ngày qua lại, đâm xuyên qua những tuyến phố ồn ã, qua dòng người tấp nập ngược xuôi, xuôi theo con phố nhỏ dành riêng cho mình để thẳng hướng vào lòng Hải Phòng hoặc tiến về Hà Nội. Những chuyến tàu ấy, Hà Nội – Hải Phòng, Hải Phòng – Hà Nội gắn liền với thời sinh viên xa quê của tôi giống như một kí ức bình dị xinh đẹp của tuổi trẻ. Tôi đã chẳng thể nhớ nổi những chuyến xe khách về đi nhanh chóng trong một giấc chợp mắt, nhưng lại không bao giờ quên nổi những chuyến tàu chậm cứ ềnh àng chạy rồi lại dừng đỗ 5, 6 ga trên chặng; không bao giờ quên được cái cảm giác bịn rịn khi chuyến tàu lăn bánh xuất phát từ ga Hải Phòng về thủ đô, hay cái tâm trạng háo hức từng giây trong khoảnh khắc chầm chậm lướt qua phố đường tàu ngày trở về. Tiếng còi tàu ầm vang, tiếng còi báo hiệu inh ỏi, tiếng bánh xe lửa va vào đường ray chat chúa… luôn là thứ âm thanh ám ảnh và gần gũi đến xúc động.
Dù có thế nào, cái màu sắc cũ kĩ và tiều tụy của phố đường tàu vẫn luôn là mảng màu kí ức của thanh xuân, của tôi, của những người bạn, của những đứa con Đất Cảng xa quê đã về - đi từ những chuyến tàu quê nhà.
Một ngày Tết độc lập, tôi và những người bạn thân lang thang vào phố đường tàu, vẫn bắt gặp cái biển xanh “Hãy nói không với ma túy” nhưng không còn thấy dáng dấp của tệ nạn; chỉ thấy người già, thanh niên, trẻ nhỏ cùng cười nói, vui chơi. Và vô tình bắt gặp chuyến tàu chiều ồn ã chạy về ga chính, sau đó bỏ lại một không gian yên bình thing lặng.
Đôi khi vẫn nghĩ, có lẽ nào sự yên lặng những phút giây không tàu ở nơi này có phải là sự nín thở chờ đợi một sống mới tươi sáng và nhộn nhịp hơn, hay là sự thảnh thơi thư giãn sau những ngày tháng gồng mình lên đấu tranh tệ nạn.
Cứ mạnh dạn mà nghĩ, một khi cuộc sống đã tốt hơn lên sau muôn ngàn khó khăn tranh đấu, thì người ta sẽ vô cùng trân quý những giây phút yên bình của hiện tại, sẽ hết mình phấn đấu cho cuộc sống tương lai, sẽ chỉ có những bước tiến lên và không bao giờ có lùi lại...
Trời thu mau về chiều, rồi bóng tối mịt mờ buông xuống rất nhanh, chúng tôi ra về trong lòng vẫn miên man nghĩ về con phố nhỏ. Con phố này chẳng bao giờ là chìm vào giấc ngủ say cả, khi đêm muộn, khi những tuyến phố khác đã yên ngủ, thì trên phố đường tàu vẫn thi thoảng vang lên tiếng còi tàu, tiếng còi báo động, tiếng xình xịch chạy qua của những đoàn tàu đêm… Ồ! Đây là con phố duy nhất ở Hải Phòng vang động về đêm. Nhưng qua rồi những ngày thao thức vì trăn trở và sợ hãi, người ta giờ đây có thể nghe tiếng tàu chạy hàng đêm mà yên giấc!
(End)
Xem thêm các bài viết về du lịch tại Blog của mình trên Gody: